مسجد جامع یزد

تحقیق مسجد جامع یزد

فهرست

پیشگفتار

فصل اول: تاریخچه و معماری مسجد جامع کبیر یزد

فصل دوم: نقش مایه های نوشتاری مسجد جامع یزد

فصل سوم: کاربرد خط در معماری اسلامی

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل نقش مایه های نوشتاری در معماری اسلامی

فصل پنجم: شکل انتزاعی حروف در انتقال یک مفهوم در مسجد جامع یزد

فهرست منابع و مآخذ

فهرست تصاویر

تصاویر

 

پیشگفتار

مسجد جامع یزد بسان نگین درخشنده‌ای در دل کویر است. شیوة معماری ، قوسهای دلنشین ، گلدسته های باوقار و زیبا، نقوش ناب و مجرد، این مسجد را به یکی از چند مسجد ممتاز و نمونه ایران تبدیل کرده است.

معماری منحصر به فرد ، نقش مایه های ممتاز خلق شده در بستر کاشی و آجر از نظر طرح و نقش ،‌ترکیب و نحوه اجرا در سطح عالی و هنرمندانه است . زیبایی و سادگی نقوش، نحوه نقش اندازی و… از موارد مهم در بررسی مسجد جامع یزد است.

مسجد جامع یزد با توجه به این که یکی از مساجد نادری است که آثار هنری چند سده را از دوره های مختلف ، ایلخانی ، تیموری، صفوی، قاجاریه و حتی دوره های بعدی در خود جای داده است ،‌از نظر مقایسه ارزشهای هنری دوره های مختلف باهمدیگر بسیار مورد اهمیت است.

در این تحقیق که به صورت کتابخانه ای انجام شده سعی بر این است تا اطلاعات کاملی از نحوه معماری،‌آثار کتیبه ای و نقش مایه ای در این مسجد مورد بررسی قرار بگیرد.

 

فصل اول :

تاریخچه و معماری مسجد جامع کبیر یزد

این بنا در میانه شهر یزد واقع گردیده و یکی از بزرگترین و زیباترین مساجد ایران است که در دورة‌ایلخانی بنا گردیده و در دوره های بعد گسترش یافته و تعمیر،‌تزئین و تجدید گردیده است ؛ به صورتی که امروزه می توان بخش های مختلف ایلخانی، تیموری،‌صفوی، قاجاریه و تعمیرات دورة‌اخیر را باز شناخت.

پاره ای عقیده دارند که در دوران پیش از اسلام، این مکان آتشکده از دورة ساسانی برپا بوده که تا دوران بعد از اسلام نیز دوام داشته است. اما دلایل کافی برای اثبات این مدعا در دست نیست. اما این مطلب مسلم است که مکان مسجد جامع، در مقابل دروازة شهرستان یا دروازة شهر دوران پیش از اسلام است،‌و اولین مسجد جامع در این مکان ساخته شده است و از آنجایی که مسجد جامع در هر شهر بیش از یکی نمی تواند باشد،‌ تمام ساخت و سازها در جهت گسترش فضای مسجد جامع شهر در طول تاریخ در همین مکان اتفاق افتاده است.

بنای کنونی مسجد با وسعتی حدود 10000 متر مربع مشتمل بر سر در ورودی و جلوخان ،‌صحن وسیع رواقهای جانبی صحن، ایوان،‌گنبد خانه و شبستانهای طرفین آن،‌شبستان بزرگ ستوندار، کتابخانه، تزئینات غنی و زیبا و کتیبه ها و سنگ نوشته های تاریخی و غیر تاریخی است.