مسجد جامع اصفهان 18 ص

تحقیق در مورد مسجد جامع اصفهان 18 ص

مسجد جامع اصفهان

مسجد جامع اصفهان خرقه‌ای است هزارگون به ارث رسیده از گذشتگان که در طول 12 قرن هر وارثی نقشی بر اندام آن انداخته، از معماری ساده قرن دوم ه.ق تا آجرکاری‌های سلجوقی و نقوش کاشی‌کاری صفوی به قول دکتر «حسین یقینی» پژوهشگر تاریخ و معماری آلبومی از هنر معماری ایرانی.

انعقاد نطفه اصفهان بزرگ را باید همزمان با بنیاد مسجد جامع اصفهان در محل فعلی آن در سال 156 ه.ق دانست. بنای اولیه مسجد را طایفه بنی تمیم روی تپه یهودیه بنا کردند و بعدها ثروتمندان زمین‌های اطراف منتهی‌الیه شمال غربی مسجد را به آن اضافه کرده و کم کم بنای فعلی مسجد جامع امروزین را شکل دادند.

گرچه اعتقادی میان مردم اصفهان رواج دارد که معتقدند مسجد جامع اصفهان در محلی بنا شده که پیش از اسلام آتشکده بوده است اما این نظریه همچنان در هاله‌ای از ابهام باقی مانده در حالی که علت این ادعا را وجود یک «پی» دوره ساسانی در زمین محل گنبد خواجه نظام الملک می‌دانند اما دکتر «یقینی» با قاطعیت می‌گوید که بر اساس شواهد تاریخی این جا زمین بکری بوده که از ابتدا برای ساخت مسجد اختصاص داده شده است.

به هر روی مسجد ساده‌ای که قبیله بنی تمیم بنا کردند کم کم با گسترش جمعیت اصفهان در قرن سوم هجری و نیاز به فضایی وسیع‌تر در زمان خلیفه عباسی «المستعصم» در سال 226 ه. وارد دومین مرحله تحول اساسی خود شد، مسجد اولیه تخریب و مسجدی عظیم با وسعتی چند برابر مسجد اولیه جایگزین آن شد که به شکل مساجد جامع سایر شهرهای اسلامی همزمان خود بود شبستان این مسجد و جبهه جنوبی به سمت قبله دارای شش دهانه، شمال چهار دهانه و شرق و غرب دو دهانه داشت و دیواری خشتی مسجد را در برگرفته بود. نمای خارجی مسجد نیز با طاقه‌هایی از کاهگل سرخ رنگ تزئین شده بود.

مرحله سوم تحولات مسجد جامع اصفهان را باید در قرن چهاردهم ه.ق و اوج جنبش‌های ملی و تشیع و به دنبال آن ظهور سلسله آل بویه مشاهده کرد.

انتخاب اصفهان به عنوان یکی از مراکز عمده فرمانروایی این خاندان مسجد جامع را دور از تحولات نگه نمی‌دارد و در این مرحله علاوه بر الحاقاتی که در جهت توسعه مسجد صورت می‌گیرد یک مرمت کلی نیز در آن انجام می‌شود که با کم کردن از فضای باز صحن مسجد یک دهانه با ستون‌های آجری نقش هندسی به شبستان‌های سرپوشیده دور آن اضافه می‌شود ولی این قدم در طرح اساسی مسجد جامع تغییر عمده‌ای وارد نمی‌سازد..

اما شاید بزرگ‌ترین تحولاتی که به نوعی به مسجد جامع امروزین منجر شده است را باید در مرحله چهارم تغییرات یا به نوعی در دوره سلسله سلجوقیان دنبال کرد. مسجد بزرگ‌ترین تغییرات را از نقطه نظر کالبد داخلی و خارجی در قرون پنج و شش ه.ق به خود دید و بزرگ‌ترین تحول معماری ایران اسلامی در این دوره تاریخی ایجاد شد، درآمدن از پوسته مسجد ساده شبستانی به شکل مساجد چهار ایوانی که ویژه مساجد ایرانی است احتمالا از قرن پنج ه.ق به بعد و با مسجد جامع اصفهان آغاز شد. با ساختن گنبد خواجه نظام‌الملک در جنوب و گنبد تاج‌الملک در شمال مسجد و ایجاد چهار ایوان، مسجد از حالت شبستانی ساده درآمد. از این پس معماری مساجد چهار ایوانی ویژگی‌ بارز معماری مساجد ایران می‌شود.

اصفهان از این زمان در فاصله قرون 7 تا 11 ه.ق که توسط صفویان به پایتختی برگزیده می‌شود دچار نوسانات شدید اقتصادی، اجتماعی و سیاسی می‌شود و به تبع آن تغییراتی در دوره ایلخانان، آل مظفر، تیموریان و ترکمنان آق قویونلو و... در مسجد جامع به وجود می‌آید که این تغییرات بیشتر در سطوح خارجی به خصوص نماهای داخلی مسجد، ایوان‌ها و تغییراتی در استخوان‌بندی بخش‌هایی از مسجد است.

تغییرات مسجد جامع از زمان سلجوقیه به بعد

جالب‌ترین آثار مسجد جامع در طی 60 سال حکومت سلجوقیان در فضای 22 هزار متر مربعی مسجد به وجود می‌اید در زمان سلطنت چهار پادشاه سلجوقی، ملکشاه، برکیارق، محمدبن ملکشاه و محمودبن محمد بن ملکشاه.

از آثار این دوره می‌توان به ایجاد گنبد خواجه نظام الملک در جنوب مسجد توسط خود او و کتبیه‌ کوفی آن به نام پادشاه وقت اشاره کرد، همچنین گنبد شمالی (تاج الملک) که نزد مردم به گنبد خاکی شهرت دارد و به دستور ترکان خاتون ملکه سلجوقی بنا شد، این گنبد از نظر معماری و هنری زیباترین اثر معماری جهان نام گرفته است.

در همین جا ذکر این نکته جالب است که مسجد جامع اصفهان تنها مسجدی است که دو گنبدخانه دارد و نمونه آن را ما در هیچ مسجدی سراغ نداریم.

بخش دیگر مسجد جامع که در دوره سلجوقی ساخته شده چهلستون (ستون‌های آجری) و شبستان‌های شمال و جنوب مسجد با طاقنماهای آجری متنوع است که در حال حاضر جلب توجه می‌کند. در دو ضلع شرقی و غربی مسجد نیز آثاری وجود داشته شامل صومعه و کتابخانه‌ که در آتش‌سوزی سال 514 یا 515 ه.ق از بین رفته است. در زمان سلطان محمود سلجوقی اسماعیلیان به مسجد حمله می‌کنند و کتابخانه نفیس آن را آتش می‌زنند گفته می‌شود فهرست کتاب‌های کتابخانه در سه جلد قطور تنظیم شده بوده است. کتیبه‌ای در شمال شرق مسجد و اطراف قدیمی‌ترین سردر از این حریق حکایت می‌کند.

ضلع جنوبی مسجد

گنبد خواجه نظام‌الملک از جمله مهم‌ترین و شاخص‌ترین‌ بنای ضلع جنوبی مسجد و از زیباترین آثار دوره سلجوقی با تزیینات گچی و آجری است که از سال 465 تا 485 (اوایل قرن ششم) اساس ساختمان آن بنا شد سقف آن مقرنس است و در اواخر قرن نهم هجری به امر حسن بیک آق قویونلو از نو ساخته شده و مناره‌های طرفین ایوان هم ظاهرا در زمان او بنا شدند، داخل یکی از مقرنس‌های ایوان کتیبه‌ای از اصلاحات و تعمیرات دوره حسن بیک بهادرخان در سال 880 ه.ق به چشم می‌خورد، ازاره‌های مرمر و صفه‌های مختلف از کاشیکاری‌های معرق برجسته که قسمت‌های پایین این ایوان را تزیین کرده و کاشیکاری پشت بغل طاقنمای فوقانی و تحتانی اطراف صحن از دوره حکمرانی اوزون حسن به جا مانده، باستان‌شناسان حدس می‌زنند اوزون حسن بیشترین تغییر را در ضلع جنوبی مسجد نسبت به سایر پادشاهان صفوی ایجاد کرده است، کتیبه داخل هلال این ایوان و کتیبه نمای دور طاق آن که 14 لوح بزرگ و 13 لوح کوچک است از زمان شاه طهماسب ایجاد شده و کتیبه ایوان آن به نام اوست.

تحقیق مسجد جامع بجنورد 23 ص

تحقیق مسجد جامع بجنورد 31 ص

مقدمه

«و اقیموا وجوهکم عتد کل مسجد و ادعوه مخلصین له الدین» ^{(قرآن کریم)}

پیوند حقیقی اسلام با هنر و معماری در یک مرکز مهم تجلی یافته و آن مسجد است. ساختمان مسجد چگونگی دریافت اسلام و مسلمانان را از هنر و زیبایی نشان می‌دهد، یعنی گزینش زیبایی‌های که در نشان دادن جلال و شکوه خداوند تبارک و تعالی به کار آید و این هنری است اصیل که لایق مکتبی چون اسلام و جامعه‌ای چون جامعه مسلمانان است. بیشترین کاربرد معماری اسلامی در مسجد بوده است.

با توجه به دستورات اسلامی در صدر اسلام، معماری اسلامی ساده و بی‌آلایش و برخاسته از فرهنگ اسلام بود، مساجد آن دوره فضایی ساده و مردمی داشت و اغلب بناهایی مختصر و در حد نیاز بود، ولی گرایش‌های فرهنگی از یک سو و میل و رغبت و ظاهرسازی خلفا و پادشاهان به بناهایی مجلل و عظیم (اغلب در زمان امویان) از سوی دیگر آنها را به سوی معماری تجملاتی سوق داد.

از یک نظر می‌توان مسجد را به دو گونه تقسیم کرد:

1. 1. مساجدی که از ابتدا به عنوان مسجد بنا شده‌اند.
2. 2. معابدی که به مسجد تبدیل شده‌اند. 

با ورود اسلام اسلام به ایران، ایرانیان نومسلمان، بعضی از نیایشگاه‌ها و معابد نیاکان خود را به مسجد تبدیل کردند و در این امر نه تنها اشکالی ندیدند، بلکه این موضوع به خاطر سهولت دستیابی به مسجد، صرفه‌جویی در نیروی انسانی و استفاده بهینه از فضاها و مصالح باقیمانده معابد و آتشکده‌ها بسیار منطقی به نظر می‌رسید.

یک نمونه از این مساجد، مسجد جامع بروجرد است که در محل آتشکده و با استفاده از مصالح آن بنا شده است که اینک با توکل به الطاف بی‌بدیل پروردگار بی‌همتا، دفتر حیات این بنای کهن را می‌گشاییم.

مشخصات شهرستان بروجرد

شهرستان بروجرد در شمال استان لرستان ، در 48 درجه و 40 دقیقه طول شرقی و 33 درجه و 54 دقیقه عرض شمالی واقع است. وسعت بروجرد در حدود 30 کیلومتر مربع میباشد و جمعیت آن بر اساس سرشماری سال 1375 ، 316014 نفر است که در حدود 217804 نفر در شهر بروجرد ساکن هستند. استاد سعید نفیسی در این مورد مینوسید که کلمه بروجرد در اصل "بروگرد" بوده است. از این گونه آبادیها که در آخر نام کلمه آنها "گرد" آمده است بسیار است که این کلمه معنی ساختن و بنا نهادن را میدهد. کلمه "برو" در اول نام بروجرد نیز از ریشه بروبار به معنی میوه آمده است .پس "بروگرد" به معنی آبادی است که درآن میوه و بروبار بوده است.

شهرستان بروجرد در ناحیه‌أی کوهستانی که ارتفاع معروفترین قلل آن همچون "گرو" به 3627 متر , "اشترانکوه" به 4328 و "سفیدکوه" به بیش از 4000 متر بلندی میرسد، واقع شده است. درجه حرارت این شهر از 38 درجه در تابستان تا 20 درجه زیر صفر در زمستان درتغییر است.ارتفاع بروجرد از سطح دریا 1540متراست. فاصله این شهر از تهران 394 , اهواز 500 , اصفهان 300 و همدان حدود 150 کیلومتر است.

مسجد جامع بروجرد

مسجد جامع که عمدتاً از مساجد مهم شهر است، غالباً در بازار یا در نقطه شروع و یا کنار بدنه اصلی بازار ساخته می‌شود و در جوار مسجد معمولاً بناهای عام‌المنفعه مثل حمام، آب انبار، بیمارستان، میدان و سایر تاسیسات شهری مورد نیاز قرار داشته است. از طرفی چنین مذهبی از عوامل و تعیین کننده کلیه روابط عبادی و سیاسی و اجتماعی بوده است. بنابراین در گذشته که مراسم نمازجمعه برپا می‌شده و هر مسلمانی خود را ملزم به شرکت در آن می‌دانسته، کم‌کم باعث شده در عین اینکه مردم از اطراف و اکناف جهت ادای نمازجمعه هر هفته به شهر می‌آیند و مایحتاج روزمره خود را نیز تهیه و به روستا یا محل زندگی خود ببرند.

از این نظر در کنار مساجد، کم‌کم مراکز اقتصادی شکل گرفته، و بالطبع تاسیسات مورد نیاز دیگر به مروز زمان به آن افزوده شده و بافت معماری شکل می‌گیرد که در اکثر شهرهای قدیم ایران چنین بافت‌هایی وجود دارد و یا وجود داشته است.

در بررسی و مطالعه سابقه تاریخی مسجد جامع مشخص گردید که این بنا در کنار قدیمی‌ترین بافت تاریخی شهر قرار گرفته. در کوی دودانگه و کنار خیلبان جعفری قرار دارد. بنای این مسجد متعلق به قرن سوم است و به نوشته یاقوت حموی و گروهی از مورخان به دستور حمویه بن علی که از طرف خاندان ابی دلف، حاکم بروجرد بود، ساخته شد.

خلاصه طرح موضوع طرح احداث کارخانه آرد سوخاری نوع تولیدات وظرفیت نان و سوخاری باظرفیت 300 تن درسال تعداد شاغلین 25 نفر مشخصات سرمایه گذاری طرح (ارقام به میلیون ریال) سرمایه گذاری کل طرح 2780 سرمایه گذاری ثابت 2300 سرمایه در گردش 300 در آمد سالیانه 3900 سود ویژه 811 دوره بازگشت سرمایه 35 ماه نرخ باز دهی سرما

مقدمه :

 با توجه به روند رو به رشد مصرف مواد غذایی بسته بندی شده در جهان

و کشورمان ، ایجاد صنایع تبدیلی و شرکتهای تعاونی صنایع بسته بندی ،

جهت تولید نیازمندی های کشور و ایجاد اشتغال ضروری است .

آرد سوخاری درتمام منازل استفاده داردکه استفاده کنندگان ، یاکالای مورد

نظر را از فروشگاه ها تهیه می کنند ، که باتوجه به تعداد اندک تولید کننده

این محصول در سطح کشور تهیه این کالا برای همگان میسر نمی شود و

یا به طریق ابتدایی وغیر بهداشتی در منازل خود اقدام به تهیه می نمایند .

بنابراین ، هدف از این طرح تشویق مردم جهت استفاده از محصولات

بسته بندی ، تامین نیاز مردموایجاد اشتغال و درآمد برای اعضاء تعاونی و

توزیع کالای استاندارد و بهداشتی است .

خلاصه طرح موضوع طرح تولید شیشه سکوریت نوع تولیدات وظرفیت شیشه سکوریت با ظرفیت 12000 متر مربع تعداد شاغلین 27 مشخصات سرمایه گذاری طرح (ارقام به میلیون ریال) سرمایه گذاری کل طرح 4130 سرمایه گذاری ثابت 3700 سرمایه در گردش 290 در آمد سالیانه 4320 سود ویژه 1193 دوره بازگشت سرمایه 38 ماه نرخ باز دهی سرمایه %32

مقدمه :

شیشه سازی در ایران تاریخی بس کهن دارد . قدیمیترین اشیاء ظروف

شیشه ای ایرانی مربوط به اقوام عیلامی می باشد که تاریخ ساختن آن

به 3500 سال قبل می رسد . عیلامیها برای مهرها هی تزئینی و گردن بند

از این ماده استفاده می کردند . از ابتکارات این قوم بکاربردن شیشه جهت

پنجره می باشد که با ترکیبی آن را می ساختند . شیشه سازی تقریبا" در

یک زمان واحد در چند نقطه از جهان متداول گشت و شاید شیشه ای را در

نقطه ای ساختند و به مناطق مختلف جهان برده اند چون از نظر خمیر و

تراش و نقش و رنگ شباهت بسیار دارند صنعت شیشه سازی در ایران و

جهان بعد از اسلام ترقی زیادی کرده است ظروف شیشه ای اوایل دوره

اسلامی را بطری قوری گلدان فنجان و وسایلی تشکیل می داد که برای

رفع حوائج زندگی و حفظ روغنهای خوشبو و داروها بکار می رفته است .

تعداد زیادی از این اشیاء به اندازه های مختلف و رنگهای گوناگون کشف

گردیده است . بعد از اینکه اسلام در ایران رواج یافت ساختن شیشه های

رنگین در ایران متداول شد پس از این دوره شکوفائی در دوره مغول رونق

صنعت شیشه سازی از میان رفت و در عوض در این عهد سفالگری رونق

گرفت .

در زمان تیمور رواج صنعت شیشه گری افزایش پیدا کرد تعدادی از شیشه

گران از مصر و سوریه به ایران آمدند و تشابه شیشه های ایرانی به مصری

و سوری در این دوره از همین رفت و آمدها ناشی می گردد .

خلاصه طرح موضوع طرح طرح توجیهی تولید شکلات و تافی دستگاه صادره کننده مجوز وزارت صنایع و معادن ظرفیت اسمی تولیدات 600 تن نوع تولیدات شکلات و تافی تعداد شاغلین 18 نفر سرمایه گذاری کل طرح 337557 میلیون ریال سرمایه گذاری ثابت 215914 میلیون ریال سرمایه در گردش 121643 میلیون ریال درآمد سالیانه 960000 میلیون ریال سود

مقدمه :

 شکلات کاکائویی و تافی به عنوان ماده غذایی انرژی زا و مصرفی

می باشد که بیشتر بعنوان تنقلات مصرف می شود.شکلات و تافی در

شرایط عادی محیط دو ماه ماندگاری دارد. چنانکه بیش از یکسال در انبار

بماند خواص و کیفیت خود را از دست می دهد. انبار محصول شکلات و

تافی بایستی دارای جریان هوای مناسب باشد. انبار شکلات باید با رطوبت

نسبی 60 % و درجه حرارت 16 تا 18 درجه سانتیگراد باشد. تحت این

شرایط شکلات بمدت 6 ماه با کیفیت خوب باقی خواهد ماند. به طور کلی

شکلات باید در درجه حرارت های پایین نگهداری شود.

چنانچه این محصول با نسبت درصدهای لازم در فرمول تولید شود رقیبی

برای کالاهای مشابه خارجی می باشد و همچنین می تواند جهت صادرات

در بازارهای خارجی منطقه استفاده گردد.

دانه های کاکائو ممکن است از نظر اسانس به دو گروه اصلی تقسیم

شوند گروه اول شامل دانه های قوی از نظر اسانس و گروه دوم انواع

دانه های ضعیف از نظر اسانس خواهد بود. در صنعت شکلات از دو نوع دانه

کاکائو استفاده می گردد، گروه اول دانه های خوب بوده که محصول آن کره

کاکائو است و معادل 56 % کاکائوی خالص است . گروه دوم دانه های

متوسط و ضعیف است که محصول آن پودر کاکائو بوده و معادل 44 % کاکائو

خواهد بود. پودر کاکائو معمولا بین 8 تا 27درصد چربی دارد . در صنعت

شکلات سازی ، دانه های بو داده شده پس از آسیاب به صورت مس

( لیکور ) در می آید.